محيط براي انسان ها از اهميت ويژهاي برخوردار است. محيط فيزيكي، بر احساسات و چگونگي ارتباط بر ديگران تأثير دارد. مدرسه زيبا و جذاب زمينه را براي يادگيري و شكوفايي استعدادها تسهيل ميكند و مدرسه نامناسب نيز شوق و اشتياق در دانش آموزان را به حداقل ميرساند و امكان پويايي و بالندگي را كاهش ميدهد. در آموزش نشاط انگيز، محيط فيزيكي كلاس از نظر پردازش رواني و زيبايي شناختي در اولويت قر ار مي گيرد، زيرا هيچ چيز مثل يك كلاس ايستا كسل كننده نيست  (لنگستر، 1377 ) .

 آرتور و همكاران ( 1993 ) علاوه بر اهميت وضعيت فيزيكي كلاس بر قابليت استفادة چندمنظوره از كلاس نيز تأكيد ميكنند. آن ها معتقد هستند اهميت حياتي وضعيت فيزيكي كلاس و مدرسه از آنجا ناشي ميشود كه دانشآموزان و معلم مدت زيادي از عمر خود را در مدرسه ميگذرانند.

.رنگ. رنگ از عوامل فيزيكي مؤثر است. اكبرزاده ( 1375 ) به نقش رنگها در تكريم و كرنش انسان نسبت به خالق زيباييها اشاره ميكند. آيتن ( 1388 ) به نقش و تأثير
رنگها در روح و روان آدمي ميپردازد، به گونهاي كه موجب تغيير رفتار ميشوند و اين تغيير سبب ايجاد تحولاتي در شخصيت افراد مي شود .
2-1 . چيدمان صندليها. براي ارتباط و تعامل بيشتر دانشآموزان با يكديگر و همچنين ارتباط مؤثر و چهره به چهرة معلم با دانش آموزان بهتر است چينش نيمكتها به صورت دايره اي یا به شکل  «U» باشد. 
3-1 . نور. نور طبيعي نهتنها موجب ارتقاي سلامتي دانشآموزان ميشود بلكه بر عملكرد آنها نيز تأثير ميگذارد. مطالعات نيسا ( 2001 ) حاكي از آن است كه عملكرد تحصيلي دانش آموزاني كه بيشترين استفاده را از نور طبيعي ميكنند نسبت به دانش آموزاني كه مدرسة آنها از نور طبيعي كمتر بهرهمند است، بهتر است. به طور كلي در فرآيند يادگيري، 83 درصد يادگيري به وسيله حس بينايي صورت مي گيرد (ذوفن و لطفيپور، 1377 ). بنابراين، اگرعمل ديدن با اشكال روبهرو شود، يادگيري كم مي شود. هدف تأمين روشنايي درمدرسه، عبارت از به بهترين وجه و با حداقل زحمت و كوشش باشد تا نيروي « ديدن » ، محيطي است كه درآن دانش آموزان، صرف جذب اطلاعات و فرايند يادگيري شود، نه اينكه اين نيرو براي مبارزه با اشكالات ديدن  كه درمحيط كم نور وجود دارد  صرف شود. البته بايد يادآوري كنيم كه   هنگام انجام هر فعاليتي، ميزان نور مورد نياز متفاوت است. (معين پور،  1377)
4-1 . پوشش دانش آموزان و معلمان: پوشش بهظاهر امر سادهاي به نظر ميآيد، اما درواقع چنين نيست برخي از معلمان بر اين عقيدهاند كه از نظر علمي و اخلاقي بايدآراسته و توانمند باشند و توجه به ظواهر از جمله رعايت شأن معلمي در پوشش وآرايش يا پيرايش از اهميت چنداني بر خوردار نيست. اما اين پندار ناصواب وخطاست. اكبرزاده و حقيقي ( 1386)
در تحقيقي به اين مهم اشاره مي كنند كه فراگيران حتي دربارة پوشش معلم موشكافي ميكنند و اگر معلم ظاهري نامرتب داشته باشد از او تاثير چنداني نميپذيرند يكدست بايد به نحوي باشد كه احساس لذتبخش و خوشايندي براي كاركنان و دانشآموزان ايجاد نمايد  .( اكبرزاده، حقيقي، 1386 ، ص 42 )
5-1 . تأسيسات و امكانات ورزشي. از ضروري ترين نيازهاي بشر كه جزء شرط هاي اصلي بهداشت رواني به شمار م يرود، آرامش خاطر، احساس امنيت، شادابي و نشاط است و ورزش يكي از راه هاي دست يابي به اين امر مهم است. افرو ( 1387 ) معتقد است كه ورزش، از سويي با ايجاد محيطي فرح انگيز و نشاط آور؛ و از سوي ديگر با كاستن فشارهاي عضلاني و از بين بردن سستي و كسالت، فشارهاي رواني را مهار و باعث احساس شادي و نشاط مي شود. اصفهاني ( 1383 ) ورزش و تحرك بدني را عامل دستيابي به توانايي، نشاط و سلامتي بيشتر ميداند. ورزش كردن به طور مرتب باعث طولاني شدن عمر ميشود و به افراد كمك ميكند كه از زندگي لذت بيشتري ببرند و احساس ذوق و بهبودي نمايند (حلمسرشت و دلپيشه، 1377 )
 از نظر شادزي ( 1384 ) درخصوص آثار ورزش ميتوان به كم كردن و از بين بردن فشارهاي روحي، استرسها، افزايش قدرت دفاعي بدن اشاره كرد. وود ( 1370 ) معتقد است كه ورزش و تحرك بدني كيفيت زندگي را در تمام سنين براي همگان بهبود مي بخشد. ورزش به زندگي رنگ شادي ميبخشد و عمر را طولاني ميكند.
6-1 . كتابخانه، سالن مطالعه، كارگاه وآزمايشگاههاي غني. خواندن كتاب سبب دانايي، استحكام عقايد، اعتمادبهنفس، آرامش، لذت و شادي و سرگرمي ميشود (اشرفي ريزي، 1383 ).  وجود امكاناتي مانند كتابخانه و سالن مطالعه و كارگاه و آزمايشگاههاي غني دانش آموزان را به فعاليت و كنجكاوي واميدارد.
7-1 . فضاي سبز. نوروززاده ( 1388 ) يكي از شاخصههاي مدرسة خوب را داشتن فضاي شاد و محيط زيبا ميداند، وي معتقد است، ايجاد فضاي سبز، كاشت درخت، قراردادن گلدان و سبزه در سالنها در روحيه دانشآموزان تأثير مثبت دارد .
8-1 .. فضاي مناسب كلاس درس: در ارتباط با چگونگي ويژگيهاي سطوح و ابعاد ظاهري كلاس، به طور كلي مي توان گفت كه ديوارهاي كلاس بايد خشك، بدون درز، صاف و یک متر قابل شستشو و بهتر است از سنگ باشد. ديوار كلاسها بايد ساده باشد / حداقل تا ارتفاع 5 تا گردوغبار روي آن جمع نشود. كف كلاسها بايد قابل شستشو، مسطح و بدون درز باشد؛ همچنين ضروري است، لغزنده و مرطوب نباشد. اين نكات دربارة سقف نيز بايد رعايت شود.
شكل مستطيل يا ذوزنقه، بهترين شكل براي كلاس درس است. اشكال مربع، مدور يا بيضی و... از لحاظ صوتي مناسب نيست. مساحتهاي بزرگ انحنا دار، نقاط كانوني ايجاد مي كند و مانعي بزرگ براي شنيدن صداست (معين پور ، 1377
برای هردانش آموز 1/5 متر مربع زمین و 5/5 متر مکعب هوا لازم است بعبارت دیگر  يك كلاس 30 نفري، بايد ابعادي به طول 8 متر و عرض 6 تا 7 متر و ارتفاع 4 متر داشته باشد.

بنابراين، در انتخاب مكاني براي كلاس، بايد حجم كلاس و تعداد دانش آموزان مد نظر قرارگيرد (همان).
9-1 . سيستم گرمايشي و سرمايشي و تهويه مطبوع: يكي ديگر از عوامل مؤثر در يادگيري، تجهيزات مناسب براي توليد گرما و سرماست كه كم توجهي به آن سبب افت در يادگيري و آسيبهاي جاني شود. براساس گزارش مؤسسة استاندارد ايران، حرارت 18 -16 درجة سانتي گراد براي كلاس درس مناسب و جريان داشتن هوا براي آن ضروري است (همان ).
تهوية هوا باعث مي شود هواي تازه و پراكسيژن در كلاس جريان داشته باشد و تنفس راحتتر انجام گردد و نتيجة آن نشاط و سرزندگي و دور شدن حالت رخوت و كسالت از دانش آموزان است.

منبغ : بررسي عوامل مؤثر در شاداب سازي مدارس از ديدگاه دانش آموزان و اولياي
مدرسه: با تاكيد بر توسعة فرهنگي
صمد ايزدي ، سهيلا هاشمي ، ليلا برزميني 

اصل پژوهش در قسمت موضوعات وبلاگ در بخش مقاله و پژوهش  قابل دانلود است .